Το 1900 η μεγαλύτερη πόλη του κόσμου ήταν το Λονδίνο, που ούτε και τότε δεν μπορούσε να λάβει τον τίτλο μιας μεγαλούπολης. (Το σκαλοπάτι για αυτό το χαρακτηρισμό είναι 10 εκατομμύρια άτομα. Εκείνη τη χρονιά, το Λονδίνο καταμετρούσε μόλις 6,5). Κάθε πόλη στο top 10 εκείνης της χρονιάς βρισκόταν είτε στην Ευρώπη είτε στην Αμερική, με μια εξαίρεση: το Τόκιο, τότε 7η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο, με 1,5 εκατομμύρια κατοίκους. Σήμερα, η ευρύτερη περιοχή της πόλης του Τόκιο δικαιωματικά καταλαμβάνει τον τίτλο της μεγαλούπολης, αφού αριθμεί ούτε λίγο ούτε πολύ 35,2 εκ. Το 2015, θα διατηρεί την κυρίαρχη θέση με 35,5 εκατομμύρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Ηνωμένων Εθνών. Αλλά ο ρυθμός ανάπτυξης του πληθυσμού του Τόκιο γίνεται πιο αργός. Το δημογραφικό μέλλον ανήκει σε πόλεις όπως το Μουμπάι, τη Σαγκάη και τη Ντάκα.
#1. Τόκιο, Ιαπωνία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 35,5 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 35,2 εκατομμύρια
Με αρχική ονομασία Edo, αυτή η μικρή καστροπολιτεία δεν είχε πολλή σημασία μέχρι το 1603, όταν ο Σογκούν Tokugawa Ieyasu την έκανε κατοικία του. Μετά την Αναδιάρθρωση της Ιαπωνίας (Meiji Restoration) το 1868, ο αυτοκράτορας μετακόμισε και άλλαξε το όνομα σε Τόκιο. Η πόλη καταστράφηκε από σεισμό το 1923 και από βομβαρδιστικά των ΗΠΑ το 1945. Παρά τις αντιξοότητες και παρά την καταστροφή που υπέστη και έχουμε δει σε πολλές ταινίες, το Τόκιο (πρωτεύουσα της Ιαπωνίας και μεγαλύτερη πόλη της) σταδιακά ξεπέρασε τη Νέα Υόρκη, αποκτώντας τον τίτλο της μεγαλύτερης πόλης στον κόσμο, τίτλο που αναμένεται να διατηρήσει τουλάχιστον μέχρι το 2015.
#2. Mumbai, Ινδία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 21.9 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 18.2 εκατομμύρια
Το όνομα της πόλης ήταν Βομβάη, αλλά αποσύρθηκε ως κακό απομεινάρι αποικιοκρατίας. Αλλά το ίδιο το Μουμπάι είναι απομεινάρι της εποχής εκείνης. Η γη που καταλαμβάνει παραχωρήθηκε στην Πορτογαλία από έναν Ινδό προύχοντα το 1534 και στη συνέχεια πέρασε στη Μεγάλη Βρετανία το 1661, ως προίκα της Πριγκίπισσας Infanta Catherine de Braganza που παντρεύτηκε τον Κάρολο τον 2ο της Αγγλίας. Υπό Βρετανική Κυριαρχία, η Βομβάη εξελίχθηκε σε μεγάλη μητρόπολη. Σήμερα, το ζωηρό Μουμπάι είναι εμπορική και ψυχαγωγική πρωτεύουσα της Ινδίας, που αναζητά τη δική του θέση στη νέα τάξη πραγμάτων. Το 40% των φόρων εισπράττονται από εδώ και το ήμισυ της εμπορικής κίνησης διεθνώς περνάει από το φυσικό λιμάνι του. Από τη μια οι γιάπις και εκατομμυριούχοι που παίζουν τις μετοχές τους στο Χρηματιστήριο και από την άλλη οι φτωχοί μικροπωλητές που πουλούν από στυλό διαρκείας μέχρι ρούχα από δεύτερο χέρι, οι εικόνες της πόλης του Μουμπάι συγκλονίζουν και αποτελούν ένα πολύχρωμο μείγμα εθνοτήτων που κινούνται ανάμεσα από τους λαμπερούς ουρανοξύστες και τις φτωχές παράγκες.
#3. Πόλη Μεξικού, Μεξικό
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 21.6 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 19,4 εκατομμύρια
Η πρωτεύουσα του Μεξικού επεκτείνεται γύρω στην περιοχή του Τενοτσιτλάν (Tenochtitlan), πρωτεύουσας της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων που υποτάχθηκε στον κατακτητή Ερνάν Κορτές το 1521. Μια πιο πρόσφατη καταστροφή ήταν ο σεισμός που χτύπησε την πόλη το 1985. Η εκτενής αυτή μητρόπολη είναι καθ’ολα, οικονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο του Μεξικού. Κτισμένη πάνω στον πυθμένα μιας λίμνης, η πόλη σιγά σιγά βυθίζεται, καθώς αντλεί νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα προκειμένου να “σβήσει” τη δίψα των εκατομμυρίων κατοίκων της.
#4. Σάο Πάολο, Βραζιλία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 20,5 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 18,3 εκατομμύρια
Το Σάο Πάολο είναι μια μητρόπολη που δημιουργήθηκε από τον … καφέ. Ιδρύθηκε το 1554 από Ιησουίτες ιεραπόστολους και διακρίθηκε τον 19ο αιώνα λόγω της θέσης του στην καρδιά της πλουσιότερης περιοχής καλλιέργειας καφέ στη Βραζιλία. Σήμερα, είναι ένα οικονομικό κέντρο με ιδιαίτερα ποικίλο πληθυσμό. Στο Σάο Πάολο, οι άνθρωποι Iταλικής καταγωγής είναι περισσότεροι από εκείνοι Πορτογαλικής καταγωγής, και το κοσμοπολίτικο εθνικό μείγμα περιλαμβάνει πολλούς ανθρώπους των οποίων οι απόγονοι προέρχονταν από την Ιαπωνία, τον Λίβανο ή την Αφρική.
#5. Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 19,9 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 18,7 εκατομμύρια
Η μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης αποτέλεσε την πρώτη μεγαλούπολη του κόσμου, ξεπερνώντας το όριο των 10 εκατομμυρίων το 1950. Ιδρύθηκε στα 1620 ως Νέο Άμστερνταμ, μια Ολλανδική αποικία που σύντομα πέρασε σε Βρετανικό έλεγχο. Το κλειδί για την ανάπτυξη που διέγραψε τον 19ο αιώνα ήταν το Κανάλι/ ο Πορθμός Erie, που ολοκληρώθηκε το 1825, που διοχέτευε εμπόριο από την ενδοχώρα της Αμερικής στον ποταμό Hudson. Στις μέρες μας, η Νέα Υόρκη δεν είναι πια το πιο πολυσύχναστο λιμάνι του κόσμου, αλλά παραμένει οικονομική πρωτεύουσα και κέντρο μέσων μαζικής ενημέρωσης.
#6. Δελχί, Ινδία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 18,6 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 115 εκατομμύρια
Το Δελχί ήταν πρωτεύουσα των Μογγόλων αυτοκρατόρων, των οποίων το Κόκκινο Φρούριο ακόμη κυριαρχεί πάνω από το κέντρο της πόλης. Οι Βρετανοί ανέλαβαν την κυριαρχία το 1857 και αργότερα ίδρυσαν το νέο συγκρότημα της κυβέρνησης του Νέου Δελχί, που αποτελεί την πρωτεύουσα της Ινδίας από την ανεξαρτησία της. Μπορεί το Μουμπάι να έχει το Bollywood και το Μπανγκαλόρ να προβάλλεται ως η Silicon Valley της Ινδίας, αλλά το Δελχί υπερέχει ακόμη σε παλιά αυτοκρατορική γοητεία. Ως έδρα της κυβέρνησης και των ισχυρών, προσέλκυε μετανάσταστες για αιώνες, μέχρι και τις μέρες μας.
#7. Σαγκάη, Κίνα
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 17,2 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 14,5 εκατομμύρια
Η Σαγκάη βγήκε από την αφάνεια το 1842, όταν η Κίνα έχασε τον Πρώτο Πόλεμο Όπιου και αναγκάστηκε να ανοίξει αρκετά λιμάνια για εκμετάλλευση από τους ξένους. Λόγω της θέσης της κοντά στο στόμιο του ποταμού Γιανγκτσέ, η Σαγκάη γνώρισε μεγάλη ευημερία και εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο κοσμοπολίτικες πόλεις της Κίνας, το “Παρίσι της Ανατολής”. Οι ξένοι αποχώρησαν το 1949 όταν ανέλαβαν τα ινία οι Κομμουνιστές, αλλά τα τελευταία χρόνια, η πόλη έχει ανακτήσει την παλαιά ισχύ της ως οικονομικός και βιομηχανικός κολοσσός.
#8. Καλκούτα, Ινδία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 17 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 14,3 εκατομμύρια
Η Καλκούτα ιδρύθηκε το 1690 από την Βρετανική Εταιρία Ανατολικών Ινδιών και στη συνέχεια γνώρισε την ευημερία ως λιμάνι από τον οποίο οι Βρετανοί διακινούσαν το όπιο με πλοία από την Κίνα. Υπό Βρετανική κυριαρχία, η Καλκούτα ήταν η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Ινδίας. Στις μέρες μας, δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Εδώ ο λαός είναι πολύ φτωχός και ασχολείται κυρίως με ξυλουργική, ραπτική, επιδιορθώσεις ρούχων και επίπλων, καθαρισμό σπιτιών, σκούπισμα δρόμων, πωλούν φαγητά στους δρόμους ή σέρνουν τα ποδήλατα με τους τουρίστες, τα γνωστά rickshaw. Ύστερα από μια μεγάλη περίοδο οικονομικής ύφεσης, βάζει τα δυνατά της για να προσελκύσει βιομηχανίες, πολυεθνικές εταιρίες πληροφορικής και υπολογιστών.
#9. Ντάκα, Μπαγκλαντές
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 15,2 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 12,4 εκατομμύρια
Μαζί με τις πέντε ακόμη μεγαλουπόλεις στη λίστα αυτή (Μουμπάι, Νέα Υόρκη, Σαγκάη, Δελχί και Καλκούτα), η Ντάκα είχε και αυτή σχέση με ένα τμήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Νωριτερα, ανήκε στη Μογγολική Αυτοκρατορία. Σήμερα, είναι πρωτεύουσα του Μπαγκλαντές, ένα μουσουλμανικό έθνος που αποτελούσε τμήμα του Πακιστάν. Η μεγαλύτερη σήμερα πόλη του Πακιστάν, το Καράτσι, δεν κατάφερε να μπει στο tοp 10 της λίστας αυτής, αλλά πήρε μόνο την 12η θέση)
#10. Τζακάρτα, Ινδονησία
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2015: 16,8 εκατομμύρια
Πληθυσμός 2005: 13,2 εκατομμύρια
Η Τζακάρτα είναι πρωτεύουσα της Ινδονησίας. Ένα λιμάνι στο πολυσύχναστο νησί της Ιάβας, που έχει κυριαρχηθεί κατά καιρούς από Ινδουιστές βασιλείς, Μουσουλμάνους σουλτάνους, Ολλανδούς Ιμπεριαλιστές (που την ονόμασαν Μπατάβια και την έκαναν πρωτεύουσα των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών) και Ιαπώνων στρατιωτικών, που την κατέλαβαν στη διάρκεια του Β’, Παγκοσμίου Πολέμου. Όπως πολλές άλλες παραλιακές μεγαλουπόλεις, η Τζακάρτα θα είναι τρωτή σε περιπτώσεις πλημμυρών, αν το επίπεδο της θάλασσας ανέβει λόγω υπερθέρμανσης του πλανήτη.